Category: Blog

တောင်ကြီး၊ မန္တလေး၊ ရန်ကုန်နှင့် နေထွက်ရာအရပ်သို့ မျက်နှာမူပါ ကျွန်ုပ်သည် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ကြီးမြို့နယ်၏ နယ်စွန်နယ်ဖျားတွင်ရှိသော တောကျောင်းတကျောင်းတွင် နေထိုင်သူဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်ကတည်းက တောရွာတရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ထိုတောရွာသည်လည်း တောင်ကြီးမြို့နယ်၏ အစွန်အဖျားတနေရာတွင် ရှိသည်။ ကျွန်ုပ်၏ ဘဝတဏှာသည် ဤရှမ်းပြည်နယ်၏ တောင်ကြီးမြို့နယ်တဝိုက်တွင်သာ စွဲမက်လျက်ရှိသည်။ အနမတဂ္ဂသံသရာတခုလုံး ဤဒေသ ဤဝန်းကျင်တွင်သာ သီလဗ္ဗတုပါဒါန်ဖြင့် ဝဲနွံနစ်နေခဲ့ဟန်ရှိ၏။ ဤသို့ဆိုရခြင်းမှာ ရှေးလူကြီးသူမများက မိမိကုသိုလ်ကောင်းမှု မပြုခဲ့ဖူးသော ဒေသသို့ရောက်လျင် မျက်စိလည်တတ်သည်ဟု ဆိုဆုံးမဖူးသောကြောင့်ပင်။ ကျွန်ုပ်သည် ဤတောင်ကြီး၏ အနီးတဝိုက်တွင်သာ ရှေ့နောက်တောင်မြောက်ကို မှား၍မမြင်ပါ။ အဖန်ဖန်လည်နေသော ကျွန်ုပ်၏ သံသရာဘီးသည် ဝင်ရိုးတခုတည်းပေါ်မှာသာ လည်နေပြီး လမ်းကြောင်းတခုခုပေါ်မှာမှ မတင်ခဲ့ဖူးပုံလည်းရသည်။ မည်သည့်နေရာသို့မှ လှိမ့်၍မသွားခဲ့။ ဤတောင်ကြီးနယ်မှ အပြင်ထွက်လိုက်သည်နှင့် ကျွန်ုပ် မျက်စိလည်တော့၏။ အနောက်ဘက်သို့ ဆင်းလိုက်သည်နှင့် ရှမ်းရိုးအဆုံးတွင် ရှေ့နောက်တောင်မြောက်ကို စ၍မှားပြီး မြင်ပြီဖြစ်သည်။ အရှေ့ဘက်သို့ သွားလျင် ပင်လုံဘက်သို့သွား၍မရ။ မျက်စိလည်သည်။ နန့်စန်ဘက်သို့သွားလျင်ကား အရှေ့တာကောတံတား ရောက်သည်အထိ အမြင်မမှားဖူး။ ထိုထက်ကျော်၍ မသွားဖူးသဖြင့် မသိ။ မြောက်ဘက်သို့သွားလျင်ကား ရပ်စောက်အကျော်တွင် အရှေ့အနောက်နှင့် တောင်နဲ့မြောက်သည် မျောက်လွဲကျော်လို ခုန်တော့သည်။ တောင်ဘက်ကိုသွားလျင် လွိုင်ကော်မြို့လယ်အကျော် သံတံတားကို ဖြတ်ပြီးသည်နှင့် ကျွန်ုပ်၏ အမြင်ကို ဆွဲလှည့်ခံရသည်။ ထိုလွိုင်ကော်ခရီးသည် ပင်လောင်းဘက်မှသွားလျင် ပင်လောင်း၏တောင်ဘက်သို့ ရောက်သည်နှင့် နေလုံးသည် ရှေ့နောက်တောင်မြောက်ပေါ်သို့ လင်းယုန်ငှက်ကဲ့သို့ ကျွန်ုပ်အားဝဲပျံပြသည်။ နောင်ဝိုးရွာကိုကျော်လျင် နေလုံးက သူ့နေရာသူပြန်ယူသည်။ လွိုင်ကော်သို့ အရှေ့ဘက်လမ်းမှ သွားလျင် ဆိုက်ခေါင်စံပြကျေးရွာနှင့် ဆီဆိုင်မြို့တို့သည် ကျွန်ုပ်မျက်စိအား

ရွှေလမှာယုန်ဝပ်လို့ ဆန်ဖွတ်သည့်အဘိုးအို။ ၂၁ ရာစုအတွင်း နိုင်ငံသစ်များ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ နိုင်ငံတနိုင်ငံအတွင်းတွင်မှ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများ ပေါ်ပေါက်လာသည်။ တချို့သော နိုင်ငံတွင်မူ ကျွန်းစုတစုကို နိုင်ငံအဖြစ် ခွဲထွက်ခွင့်တောင်းဆိုပြီး နိုင်ငံသစ် တည်ထောင်လာကြသည်။ ကိုလိုနီခေတ်အလွန် မာစ်၊ မာစ်-လီနင်၊ ဖက်ဆစ်၊ ကွန်မြူနစ်နှင့် ဒီမိုကရေစီဝါဒများ အလွန်တွင် ပေါ်ပေါက်လာသော နိုင်ငံသစ်များနှင့်အတူ ပြဿနာအသစ်များလည်း တပါတည်း လိုက်ပါလာသည်။ ထိုအရာကား ဘာသာရေးပြဿနာဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိနိုင်ငံများကို လေးနိုင်ငံသာ ရှိသည်ဟု တွက်ချက်ပါက သုံးနိုင်ငံသည် ဘာသာရေးပဋိပက္ခနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံအလိုက် မှတ်တမ်းများအရ ဘာသာရေးနှင့် ပတ်သက်သော ပဋိပက္ခများ ၂၁၂ ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၈ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် စီအိုင်အေမှ ဘာသာရေးကို ယုံကြည်သည့် စွမ်းအားဖြင့် ဘယ်သောအခါမှ ပဋိပက္ခများဖြစ်စေနိုင် လိမ့်မည်မဟုတ်ဟု ယုံယုံကြည်ကြည် ပြောဖူးပါသည်။ ၁၉၇၈ ခုနှစ် အီရန်တွင် Enqelāb-e Eslāmī ဟုခေါ်သော အစ္စလာမ္မစ်တော်လှန်ရေးတရပ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ဘုရင့်စနစ်ကို ဖြုတ်ချပြီး သမ္မတနိုင်ငံ ထူထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ၊ သူဌေးသူကြွယ်များနှင့် ပညာတတ်များတစုတစည်းတည်း ဖြစ်သွားသည်။ ဆိုဗီယက်၊ ဥရောပနှင့် အမေရိကတို့၏ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို လုံးဝတားဆီးနိုင်ခဲ့ကြသည်။ ရှားဘုရင်နှင့်တကွ ဥရောပအုပ်စုနိုင်ငံများနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး စောင့်ကြည့်လေ့လာသူ ပညာရှင်များက အီရန်နိုင်ငံ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်များသည် ဘာသာရေးယုံကြည်မှုကို အခြေပြုခဲ့သည်။ ဤယုံကြည်မှုမျိုးသည် ရေရှည်တွင် အခြားနိုင်ငံများကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်သည်ဟု သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုသုံးသပ်မှုအပေါ် စီအိုင်အေက ဘာသာရေးကို အားကိုးစရာ ယုံကြည်စရာအဖြစ် ထည့်ပင်မတွက်ဘဲ

မဏ္ဍိုင်တခုအယိုင်တွင် အုတ်မြစ်တခုအခိုင်ဖြစ်စေခဲ့သည့် တော်လှန်ရေး လေပြေဟုဆိုငြား လေတိုက်ခတ်မှုနှုန်းက ပြတင်းတံခါးအနီး ချထားသော စာအုပ်များရှိပါက တဖျတ်ဖျတ် လှန်စေနိုင်သည့် အနေအထားတွင် ရှိသည်။ လမ်းမပေါ်တွင် သစ်ရွက်ခြောက်များ ဖုန်မှုန့်များ ပလပ်စတစ်များ မုန့်ထုပ်တွင်ပါသော တံဆိပ်များ စက္ကူစလေးများက လေပြေ၏ အလိုမတူဘဲ အတင်းအဓမ္မရွှေ့ပြောင်းခိုင်းမှု ဒဏ်ကို ခေါင်းငုံ့ခံနေကြရရှာလေတော့၏။ လေပြေက မည်သည့်အရာကိုမှ သတိပြုမိခြင်းမရှိဘဲ သူသွားရမည့် လမ်းကြောင်းအတိုင်းသာ တွေ့ကရာအားလုံးကို တိုက်ခတ်ရင်း သွားလေ၏။ သူ့လမ်းကြောင်းထဲတွင် တောင်ကုန်းတကုန်းနှင့် ထိုတောင်ကုန်းပေါ်ရှိ ၃၂၆ ပေအမြင့်ရှိ စေတီတဆူလည်းပါ၏။ ထိုအခါ တောင်ကုန်းပေါ်ရှိ စေတီထံမှ ဆည်းလည်းသံများ တချွင်ချွင် မြည်ဟိန်းသွား၏။ ဆည်းလည်းသံသည် ၁၁၄ ဧကကျယ်ဝန်းသော တောင်ကုန်းတခုလုံးကို သူ့အသံပိုက်ကွန်ဖြင့် ဖုံးအုပ်ပစ်လိုက်သည်။ တောင်ကုန်း၏ အမည်မှာ သင်္ဂုတ္တရဟုခေါ်ကြ၏။ စေတီအမည်မှာ ရွှေတိဂုံဟု ခေါ်ကြ၏။ စေတီသည် မည်သည့်ခေတ် ကာလတွင် မည်သူက မည်သို့သော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လှူဒါန်းပူဇော်မှုပြုခဲ့သည်ကို မသိရ။ ဥက္ကလာပမင်းတို့ တဖုဿနှင့် ဘလ္လိကာတို့ သရဏဂုံနှစ်ပါးတည်သူတို့ စသဖြင့် ရှိပေးသားပဲဟု စောဒကတက်ချင်က တက်နိုင်သည်။ အကယ်၍ တဦးတယောက်သောသူသည် သက်ဝင်သူ ဗုဒ္ဓဘာသာတဦး မှန်ခဲ့ပါက ဗုဒ္ဓတဆူ၏ ဓမ္မတာနှင့် ဗုဒ္ဓ၏ ကိုယ်စားပြု တည်ထားကိုးကွယ်မှု ဖြစ်စဉ်များကို လက်ခံကြမည်ဖြစ်သည်။ ထိုအခါ ဤရွှေတိဂုံသမိုင်းသည် နားထောင်၍ကောင်းသော ဇာတ်လမ်းပမာ နားဆင်စရာ ပြဇာတ်တပုဒ်လောက်သာ ဖြစ်ကြောင့်း သိပါလိမ့်မည်။ တာအိုဘာသာမှပြောသော ယင်းနဲ့ယန်ကဲ့ဆိုသည့် မဇ္ဈိမပဋိပဒါကို ပြဆိုမည်လား။ သို့မဟုတ် သဒ္ဓါနှင့်ပညာ ညီမျှစွာထားပါဆိုကာ သဒ္ဓါကို